Beleefd verzoek

Zeer geachte Ijsheiligen,
Beste Mamert, Pankraas, Servaas en Bonifaas,

Jullie weten dat je hier al altijd welkom bent geweest, zo rond jullie naamdag. Soms heb ik mij geheel en al voorzien, en sturen jullie je kat. Soms komen jullie ook gewoon te laat, een dag of drie. Ok, ik geef het toe, ook de weergoden zijn niet meer wat ze geweest zijn.

Mag ik jullie dit jaar, beleefd doch met aandrang, vragen om onze streek links te laten liggen? En doe daar ineens de streek van schoonbroer- en zus maar bij, die hebben namelijk hetzelfde probleem.

Het zit zo: elk jaar als de lente kriebelt, heb ik zaaidrang. Ik weet dat het te vroeg is, maar ik kan het niet tegenhouden. Het gevolg daarvan is dat de tomatenplantjes twee keer moeten verspeend worden hier. Een keer naar een P9 potje, en dan nog een keer naar een 22cm pot. Daar moeten ook stokjes bij, want anders valt al dat frisse groen wel een keer omver, of breken de jeugdige stengeltjes. Veel werk, maar ik heb het er voor over.

Onze keuken wordt stilaan te klein. Ik kan geen plooitafels blijven halen in de Makro hé?
De zonen zouden daarin direct de toestemming lezen tot het organiseren van veelvolkfeestjes. Ook is de Mie Gemak in mij weer even boven gekomen. Alleen de plantjes die het echt nodig hadden werden verspeend, maar ik zie dat de anderen nu een beetje op hun honger blijven zitten. Ze maken mij dat zeer duidelijk door een beetje slapjes te doen.
Flauw, ik weet het, maar ik wil ze toch met de nodige égards behandelen. Ik eet namelijk héél graag tomaatjes van eigen kweek.

Daarom dus mijn nederige vraag. Ik zou eigenlijk vandaag of morgen al dat jong geweld de ruimte willen geven, en een zonnig, luchtig plekje in ons glazen huis willen gunnen. Groei en bloei gegarandeerd.

Tenminste – en versta mij niet verkeerd, ik appreciëer jullie echt wel – als jullie niet langskomen dit jaar. Volgend jaar mogen jullie dan wat vroeger komen, of met meer enthousiasme, is dat oké geachte ijsheiligen? Ik van mijn kant zal de tomatenzaadjes nu al pro-actief in een enveloppe stoppen en er op schrijven “niet vroeg zaaien in 2017”. Kunnen we  dat afspreken?
Ook voor de streek van Kortrijk? Daar staan ook op twee plaatsen van die zaailingen van mij te wiebelen en te popelen om buiten te gaan.

Met grote dank voor uw begrip,
Wachtend op een gunstig antwoord,
Beleefde groeten,

Heidi

 

Die miserie wordt elk jaar groter…

Beziet dat nu. Eigenlijkfeitelijk wil ik van elke soort minstens één plant in de serre. Dat zijn er achtentwintig.
Van de lekkere van vorig jaar wilde ik er twee.

Dan hebben we ook nog paprika’s, pepertjes, en aubergines. Ik zal maar al stoppen met rekenen zeker?

Mijne meneer wil niet geloven dat de serre gekrompen is, en we er nog één, of een grotere kunnen gebruiken. Dju toch, dat wordt weer afzien…
Daarom, doorwinterde serregebruikende tomatenkwekers: vertel mij jullie geheim. Hoe hard foefelen jullie ongestraft met plantafstanden?

Tomatenoogst

Een waar feest hier ten huize! Ik kan dus wel degelijk tomaten kweken 🙂 Met dank aan Lieven David en Velt voor de nieuwsbrieven.

Twee jaar geleden stonden mijn tomatenplantjes mooi te wezen op het moestuinperceeltje “vrucht”. Mooie tomaten in wording, en dan, net voor je zulks eindelijk kan proeven: dé plaag. Niks geen oogst dus.

Na het moestuinseizoen zag ik een plastiek tunnelserretje in reclame staan, en ik verwachtte daar heel veel van. De tomaten konden vroeger in de grond, en ja, er waren er beduidend meer en vroeger rijp dan aan de planten in volle grond. Kers- en bestomaatjes werden hier in redelijke aantallen gesnoept, maar tegen het moment van de waarheid was ze daar weer: de plaag.

Een gelukkig toeval wil dat ik toen nog wel eens op facebook rondneusde, en als eerste reageerde op een berichtje waarin een glazen serre te koop werd aangeboden voor een zeer aanvaardbare prijs. De man die het verkocht was zo sympathiek om het voor ons opzij te houden tot we er eindelijk om konden gaan, en dit jaar staan er dus voor het eerst kerngezonde tomatenplanten te blinken achter ’t glas.
Ook aubergines, paprika’s, hete pepertjes, snackkomkommertjes en met een beetje geluk nog een paar meloentjes zullen we kunnen oogsten.

De aperitief- en trostomaten worden dagelijks geplukt en met veel smaak zo opgegeten, of mee in het dagelijkse menu verwerkt,  maar dan blijft er nog heel wat lekkers hangen natuurlijk. Op onderstaande foto een selectie vleestomaten: Cherokee Purple, Gildo Pietroboni, Marvel Striped en een coeur-de-boeuf van de markt waar ik zaden van oogstte vorig jaar.
Met zo’n weer als vandaag is het niet erg om een tijdje achter de kookpotten te staan, en er werd van huisvlijt gedaan.
Tomaten wassen, steeltjes en eventuele slechte stukjes (bijna niks!) er uitsnijden, sjalotjes, oregano, basilicum, thijm en een paar hete pepertjes klaarleggen, en dan op zoek naar een recept.

Liefst zou ik dit van Mme ZsaZsa gebruikt hebben, maar met zo’n eigenwijze (gas)oven als de onze en zo’n massa heerlijkheden riskeerde ik dat niet. Die oven luistert alleen maar naar de knopjes als hij daar zin in heeft, alles moet na een half uur gedraaid en verplaatst worden, en ik wou als een echt lui wijf gewoon in de keuken koffie drinken terwijl (op reclamewijze) “heerlijke aroma’s de lucht vullen”.
De familiekookpot dan maar: een inox dink van 17 liter, waar ik enkele keren per jaar spaghettisaus, appelmoes, vol-au-vent en stoofvlees in maak. Grote massa’s, en dan in de diepvries.

Ik nam wel ongeveer de ingrediënten uit bovenstaand recept, maar dan in een kookpot op het gasfornuis.
Ik goot de lekkerste olijfolie ever in de pot, en liet daar sjalotjes en look in zweten. Lang genoeg, dan komen de beste smaken naar boven. Daarna alle tomaten erbij, een handvol verse kruiden uit de tuin (oregano en basilicum), wat fijngeknipte cayennepepertjes (ook uit eigen tuin, en met een schaar gaat makkelijker dan met een mes), peper, kruidenzout, ahornsiroop en een beetje suiker.
Dat alles stond een uur te pruttelen, ik vergat koffie te drinken, maar deed wel aan zadenoogst.
Toen geurde de keuken opeens zoals ze waarschijnlijk ook bij Mama Miracoli ruikt. Hemels!
Alles door de passe-vite, en dan in bokaaltjes.
Ondertussen is er al duchtig geproefd natuurlijk, en ik kan u met mijn hand op mijn hart zeggen dat dat de lekkerste tomatenpassata is die ik ooit at. Een dikke 8 liter die deze winter weer naar zomer zullen smaken. En we zijn nog lang niet uit-geoogst!
Eigenlijk verdient de tomaat ook de titel “plant van de maand”, maar ik zoek er nog eentje uit de siertuin ook hoor!

Ondertussen in de moestuin

Terwijl mijn kinders druk doen boven (of onder, of tussen) hun boeken, prefereer ik het gezelschap van vrolijk zoemende beestjes. Talrijk aanwezig in de moestuin, op alles wat daar in en rond in bloei staat.

Hoe het gaat in de moestuin? wel euh…goed denk ik.
Op sommige vlakken zeer georganiseerd en vlotjes, op andere loopt het wel eens mank.

De indeling in bedjes met wisselteelt is nu zeer duidelijk: elk perk een steen met naam, vergissen is onmogelijk. De stenen verhuizen jaarlijks mee vanaf nu.
De twee bedjes die over zijn voor “experimenten” zijn…tja…over. Nog niet beplant geraakt dus.
De aardbeien die daar vorig jaar gegooid zijn om op te potten en weg te geven bleven daar liggen en doen het goed. Ondanks te dicht op mekaar, eigenlijk niet geplant maar verwaarloosd, en in de schaduw van de serre.
Het andere, daar ging quinoa op komen. Verbena bonariensis is ook mooi zeker? Daar hoefde ik helemaal niks voor te doen zelfs, die kwamen aangewaaid en staan nu in heel de tuin. Gelukkig dat ik die “waaibomen” (benaming die schone broer bedacht) mooi vind. Leven en laten leven dus.

Nog een experiment dat wél groeit: het bloemenperkje in de moestuin. Ingezaaid met zaden uit de zadenruil van Natuurlijk-Rijk begint de grond hier nu toch bedekt te geraken. Beetje later dan gepland, maar kom. Het enige probleem met plantjes die je nog nooit zelf had: wat is een goed kiemplantje, en wat is onkruid? De Mie Gemak in mij zegt dat dat later op het seizoen zichzelf zal uitwijzen. Ook hier: leven en laten leven!
Dit perk mag een plekje worden dat elk jaar anders kleurt, zonder al te veel bemoeienis van mijn kant. Zelfs het gele bloemetje mag blijven. De verloren gewaande wilde zandkool is toch niet verloren! Jochei!
Als (àls) we ooit een aspergebed aanleggen zal het wel hier worden, elders is er niet veel plaats meer over.

Mijn schriftje. Kwijt. Ergens vergeten gelegd, dus dit jaar geen grondige kosten-baten analyse. Ook het noteren van het aantal uren dat ik spendeerde in mijn klein paradijs zal ik niet kunnen meedelen. Misschien is dat geeneens een slechte zaak. Mogelijks volgend jaar, al zie ik dat dat schriftje hier alle jaren rond hetzelfde moment spoorloos verdwijnt. Een trend, als het ware.

De serre. Daar zat in het vroege voorjaar misschien wat meer in, maar hé, alle begin is moeilijk. Vòòr de ijsheiligen vertrokken aten we winterpostelein, sla, andijvie, radijzen, rucola en een enkel blad spinazie. Als kweekruimte is die serre fantastisch, veel luchtiger en lichter dan binnen op een vensterbank. Zaaibakken stonden er bijna heel de periode, nu pas zijn ze weggezet en kreeg alles een plekje. Meloenen, snackkomkommertjes, paprika’s en hete pepertjes, aubergines, tomaten en enkele soorten basilicum: alles vindt zijn draai. Ook de katten trouwens, de vuilaards. Ge moet zo een keer een warme serre binnengaan waar de avond tevoren net voor sluitingstijd een dikke drol geproduceerd werd. Instant kokhalsneigingen!
Met sommige tomaten gaat het bijzonder goed, anderen willen zich nogal bossig ontwikkelen en nemen zo heel veel plaats in. Een beetje googelen bracht mij op deze site, en nu weet ik dat de “vorken”  bij sommige tomaten eigenlijk ook mogen beschouwd worden als dieven. Kijken waar de meeste bloemtrossen zitten, en de rest: genadeloos weg. Klinkt hard, maar liever nu snoeien dan binnen enkele weken alle planten rooien omdat ze de tomatenplaag hebben. Tomaten, ik vind dat spannend: elk jaar heb ik er een paar gehad, en dan kwam die vieze schimmel. Nu, met een glazen serre, zie ik al dat alles veel sneler groeit dan vorig jaar onder mijn plastieken serretje, en ik hoop van ganser harte dat alle planten het nu een heel seizoen uithouden.

De continuïteit. Kan beter. Af en toe geniet ik veel liever van de zon dan pro-actief bezig te zijn met zaadjes. Gevolg: we doen nu eventjes zuiniger met sla, en we zullen eerder late boontjes hebben, want die springen tot op heden niet zelf in de grond. Jammer. Springboon, zou dat tegen volgend jaar uitgevonden kunnen worden? En doe er dan ineens een chioggia-springbiet bij ook. Misschien kunnen we dan ook zorgen voor radijzen die uit de grond ploppen als ze van aangenaam formaat zijn. Nu denkt iedereen dat ik rode bietjes gezet heb…

Nog een algemeen verschijnsel: er loopt hier elk jaar wel iets mis met labels.  De waterbestendige permanentstift is niet opgewassen tegen zonlicht.
Al mijn wortelgewassen hebben een bleekgeel etiketje, zonder naam. Uit protest besloten ze dan gezamenlijk om niet boven te komen. Niks pastinaak, geen Nantes, Flakkeese, Witte Groenkraag of Gele Stompe van Doubs. Ook de paarse wortels en wortelpeterselie staken. Die ene die wél fier rechtop staat kreeg daarom een portret cadeau.
Pompoen, courgette, meloen en komkommer: de buitensoorten zijn niet meer via het etiketje van mekaar te onderscheiden. Dat wordt een verrassing waar ik welke groente zal kunnen oogsten.
Verder was ik er van overtuigd dat ik spinazie gezaaid had, met hier en daar een radijs, als “marker” voor de rijtjes. Blijkt omgekeerd te zijn. Er is duidelijk iets misgelopen met envelopjes vorig jaar. Of er is een grapjas aan het werk geweest.

De slakken zijn onder controle lijkt mij. Is het de droogte, of zijn het de medebewoners van onze tuin die ze onder de knoet houden? Ik weet het niet. Meneer en/of mevrouw egel komen altijd nog wel een dessertje meepikken uit het etensbakje van de katten. Alleen in het kolenbed vreten de slijmerds alles kaal. Palmkool? Weg! Rode kool? Enkele zielige nerfjes staan er nog. Ondertussen zijn de vervangers die onaangetast in de zaaikist stonden ook uitgeplant. Onder gaas, in het gezelschap van eco-slakkenkorrels. Na vijf dagen zien ze er nog steeds goed uit.

De opbrengst zal niet voldoende zijn om met zes een heel seizoen van te kunnen eten. Daarvoor is de oppervlakte te klein, en hou ik mij te weinig bezig met voor- en nateelten. Ik weet wel dat het uit eigen tuin altijd zoveel beter smaakt, en dat de luxe van “efkes gaan plukken wat we straks gaan eten” onbetaalbaar is. Dit jaar wil ik nog een beetje meer proberen te bewaren op een andere manier dan in de diepvries, en meer doen met alle kruiden die hier staan. Confituur, gelei en siroop, daar is wel genoeg van. Een paar fruitstruiken en bomen zorgen voor heel wat lekkers. Deze middag kregen de studenten boterhammetjes met platte kaas en verse aardbeitjes. Het werd geapprecieerd. Ondertussen kan ik elke dag een bak vol aardbeien plukken, en het einde is nog niet in zicht. Ook aalbessen kunnen we binnenkort oogsten, en daarna zijn het frambozen.

Het plezier dat ik er in heb is mooi meegenomen. Ik had nooit gedacht dat een paar vierkante meter groensels, wat beestjes en wat bloemetjes zo’n aangenaam “werk” zouden zijn. Ik geniet er van met volle teugen, en wel zeker als op zolder de zonen examenkolder hebben. Beste anti- stress-middel ooit!

Tuintijd

Een hele vakantie is weeral voorbijgevlogen. Moestuinplannetjes lagen klaar, plantjes moesten nodig verspeend, het schriftje lag gereed, het bakje “buiten zaaien” voor deze maand stond aan de achterdeur. Je ziet het, ik ben super-georganiseerd.

De moestuin zou er picobello bij kunnen liggen nu, mochten de dagen in zo’n vakantie niet zo hard hun eigen leven leiden. Paasfeest, verrassingsfeest, rugzakken voor twee scouts helpen maken, zelf een weekend met de moto weg, nadien wat weekendrommeltjes wegwerken, beetje achterstallige was- en strijk doen, puberperikelen, vriendjes die komen spelen, anderen die komen eten, nog een scout op weekend, een lang geplande wandeling op zaterdag en zie: laatste dag vakantie!

Een zonnige zondag, waarin de tuin eindelijk wat aandacht kreeg. De tomaten die nog niet verspeend waren staan nu met hun voeten in een ruimer potje. De laatste prei werd uitgebeiteld. De bikkelharde groentenbedden werden met behulp van een riek, wat compost en man des huizes tot aanvaardbare perceeltjes omgetoverd. Na een actie met de tuinslang en regenwater werden ze zelfs zaaiklaar verklaard. Heerlijk: in het zonnetje worteltjes, pastinaak, peterseliewortel en nog meer soorten worteltjes zaaien. Op ’t gemakje, zodat het uitdunnen tot een minimum wordt beperkt. Tussen de rijtjes af en toe eens een rij ajuintjes planten, en vooral niet te snel werken ;). Poes kwam er bij liggen en zag dat het goed was.

De serre werd zo goed als leeg gemaakt: winterpostelein gaf ik al eerder deze week mee met een vriendin, achterbuurmeisje kwam de laatste radijsjes opsnoepen, de spinazie werd samen met geitenkaas een heerlijke quiche-vulling, en de rucola gaat morgen gedeeltelijk hier en gedeeltelijk bij de buren in een slaatje. De zaaitrays werden uitgekieperd en alle uitgedroogde kolen, seldertjes in spé en spruitjes zijn wijlen. Goede organisatie? Tja, ’t kan niet allemaal even vlot lukken hé… De tomaten staan nu al een paar dagen en nachten in de serre, lekker warm en lekker licht, maar nog steeds in potjes. Het kriebelt heel erg om ze nu toch hun definitieve plek te geven, maar ik durf niet goed. ’t Kan nog koud zijn ’s nachts hé, zelfs in een glazen huisje.

Tegen de tijd dat man des huizes het stukje voor de bladgewassen in orde had, vond ik het tijd om te testen hoe goed het terras van Villa Steenschot georienteerd ligt. Fantastisch! Twee stoelen in het zand, twee Ricards, en meer moet dat niet zijn. Waar we zaten (en waar dus dat terras ooit komt) genoten we nog volop van de late zon.

Maandag en dinsdag werd er verder gewerkt: alle bloemen die via de zadenruil van Natuurlijk Rijk hier belandden zijn gezaaid. Ik hoop op een  heel bed vol kleur midden in de groentenhof.

Ik zaaide vervanging voor de verpieterde kolen, merkte dat ik enkele dingen vergat terug binnen te zetten na een dag afharden, en zag ook dat sommige tomatenplantjes de felle zon vlotter kunnen verteren dan andere soorten. Als dat maar goed komt, al die perkamentachtig verbrande blaadjes…

De ajuintjes zitten nog steeds in de grond: de kippenren kreeg een hogere omheining en onze zilverbrakels kunnen niet meer voetballen met al mijn geplant goed. Oef.

De cadeautjes die ik kreeg van Vake kregen hun plaatsje-voor-één-jaar. Zeg nu zelf, dat zijn toch wel originele geheugensteuntjes hé! De stenen die ik al had werden een keer grondig proper gemaakt, zodat ze terug leesbaar zijn. Ook die vonden terug een plekje.

Villa Steenschot mag komen: alle “brol” die in de weg stond ligt tijdelijk in de boomhut.
De haagbeuken die verplant werden staan er frisgroen bij, niet eens achter op de rest van de haag. Goed gedaan van ons, al zeg ik het zelf!

Er werden beestjes gespot: vlindertjes die ik hier nog nooit zag (oranjetipje en geaderd witje) en oude bekenden (dagpauwoog, gehakkelde aurelia, koolwitje, bont zandoogje). De struiken die de voorbije jaren aangeplant zijn zijn nu een ware speeltuin voor kleine vogels. De grotere (kauwen vooral) komen hier nestmateriaal bijeenshoppen. Hele bergen boomschors worden hier ontvoerd. Zoef, over het dak, in de schoorstenen van alle buren.

Bij de kippen zat een superschattig mini zoogdierexemplaar zich in de voederbak vol te schransen. Ik denk niet dat het een woelmuis is… Kenners, is dit een bosmuis? Een veldmuis?  Ook een egeltje wandelt hier regelmatig over het gazon.

Bladgewassen zaaien: check!  Sommigen kwamen spontaan piepen daar waar een konijnenvoer-indigestie er vorig jaar voor zorgde dat ik alle sla liet doorschieten. Een aantal kropjes in de serre zijn bijna oogstklaar. De voorgezaaide snijbietjes verhuisden vandaag, en ook een aantal kruiden staan nu buiten. Voor de eerste keer in al die jaren dat ik het probeer komt ook de Nieuw-Zeelandse spinazie boven.

Genoeg gewerkt nu, het kan allemaal groeien!